Można powiedzieć, że w malarstwie Henryka Wańka jak w soczewce skupia się całe bogactwo pola znaczeniowego greckiego terminu symbol. Słowniki greki bazujące na bardzo obfitej literackiej spuściźnie epoki antycznej wskazują na szeroki wachlarz pojęciowy symbolu. Z kilkunastu znaczeń na pierwszy rzut oka odmiennych i niepowiązanych ze sobą wyłania się jednak obraz, mogący moim zdaniem, ciekawie korespondować ze sztuką Wańka.

Gdyby ten krąg leksykalny połączyć w jedno, można by opisać symbol jako zaproszenie na ucztę świadczące o gościnności i dobrych zamiarach gospodarza. W tym bilecie wstępu zakładana jest gwarancja dobrej zabawy, uświetnionej przez doborowe towarzystwo, ale nade wszystko przez samego mistrza ceremonii, któremu jednakże chce się odpłacić za możliwość współuczestniczenia w imprezie. Na tym bankiecie z mnóstwem innych, nie przystoi zapomnieć o nieustannie indywidualnej relacji ja-gospodarz. Uczta odbywa się pod gołym niebem, pośród fenomenów przyrody ożywionej i nieożywionej, w atmosferze przenikania się tego co realne i nierealne, zmysłowo dostępne i wymykające się intelektowi. Patrząc na naturę w jej zwykłych, dobrze znanych, ale zarazem spektakularnych formach nadawanych przez nieustanny ruch światło-cienia, gość uczty przeczuwa jeszcze innego mistrza ceremonii. Ten pisany wielką literą gospodarz niewidzialny, a zarazem na podobieństwo wiatru widoczny w swoich przejawach, pozwala się odczuć, ale każdemu inaczej i o własnej porze.

Na rozumienie symbolu jako zaproszenia na ucztę mogłyby w twórczości Wańka wskazywać kielichy, jak też przedstawienia stołu czy zastawy. 

Ikonoklasta Waniek nie czci boga zamkniętego w wyniosłym przybytku, drewnie, metalu, kamieniu, cegle, ale dostrzega go w drzewie, bryle ziemi, glinie, skalnej ścianie czy majestatycznej górze. Przeczuwa, że schował się jedynie w kształcie litery albo cyfrze, liczbie, ale gdy się tam zjawiamy, on znika, kryje się gdzie indziej. A plac jego zabawy jest duży, bardzo duży, nieskończony.

Kabaliści, do których dziedzictwa Artysta sięga, uważają, że sama forma hebrajskiej litery, jej haczyk, daszek, zawijas już coś mówią o Najwyższym. Samo patrzenie na litery, które w hebrajskim mają ekwiwalenty cyfrowe i liczbowe, przenosi w inny wymiar, umożliwia wniknięcie w Boga, poznanie, przebywanie w boskiej obecności. Waniek lubi formy hebrajskich głosek, umieszcza je także w kompozycjach martwych natur, może przez to nie-martwych?

Świątynia Salomona, która nieprzerwanie fascynuje Henryka Wańka, miała w swoim wnętrzu najświętszą część, gdzie znajdowała się Szekina, boża obecność. To Święte Świętych było doskonałym sześcianem, zatem układem kwadratów również stanowiących inspirację twórczą Artysty.

Wizja Nowego Jeruzalem zawarta w Apokalipsie św. Jana w obiegowej opinii odnosi się do bliżej niesprecyzowanej epoki końca czasów. Tymczasem, zdaniem badaczy przedmiotu, cała ta zamykająca Biblię księga stanowi opis celebracji sprawowanej tu i teraz, dwupoziomowo: w niebie i na ziemi. Ta dwukondygnacyjna liturgia, jak każda liturgia z etymologicznego punktu widzenia jest dziełem ludzi, tutaj zaproszonych na ucztę, czyli do symbolu.

Ten związek niebieskiego i ziemskiego ujawnia się u Wańka w jego zamiłowaniu do linii prostej  symetrycznie dzielącej przestrzeń obrazu.  

Odwiecznymi symbolami życia są też labirynty, po które Waniek sięga wprost lub domyślnie w kompozycji czy stylistyce swoich dzieł. Jest w tym ukłon w stronę sztuki greckiej, mitycznych Dedala, Ariadny, Tezeusza itd., jak również późniejszej recepcji obiektu jako symbolicznego archetypu pogmatwania ludzkiego losu, szukania, przechodzenia od ciemności do jasności wciąż i wciąż od nowa. Niekiedy wyobrażenia labiryntów umieszczano nawet na posadzkach kościołów, u wejścia od ciemnej, zachodniej strony, by krocząc do wnętrza postępować ku światłu. U Wańka również często labirynt płaszczy się u stóp widza.

Waniek wykorzystuje symbolikę cyfr i liczb szczególnie 3, 7, 10, 12, 16.

Wprowadza do obrazu litery, słowa, które niejednokrotnie są ciągami głosek wpisanych jedne w drugie. Zarazem nie ogranicza się do tylko jednego alfabetu, a przez zapisywanie liter w literach uzyskuje nowe, fantastyczne abecadła. Na płótnach Wańka języki mieszają się ze sobą, ale nie wprowadzają chaosu jak przy wznoszeniu Wieży Babel. Bo Waniek nie buduje wieży, rezygnuje z planu dosięgnięcia Boga. Zdaje się bowiem jak niemiecki filozof Ludwik Feuerbach stwierdzać: bóg to natura i natura jest bogiem. Popatrz na nią, a mistycyzm, kontemplacja, czyli dosłownie poczucie przebywanie w świątyni, samo cię ogarnie.